Langs de Europese westkust liet Hitler vanaf 1942 de Atlantikwall bouwen, een ruim 5000 km lange linie van grimmige bunkers om de geallieerden op afstand te houden. Op een aantal van deze bunkers verrees na de oorlog Folkshegeskoalle Schylgeralan, in het prachtige duinlandschap van Terschelling. Ik kijk er naar uit om hier weer eilandretraites te begeleiden. Nu aan de andere kant van Europa opnieuw een afschuwelijke oorlog woedt, waardeer ik deze bijzondere plek des te meer. De plek getuigt hoe kwalijke ideologieën en oneigenlijke grenzen weer voorbijgaan en plaats maken voor vreedzame ontmoeting en bezinning.

Dieren, boomwortels, zon en regen hielden zich al nooit aan de Atlantikwall. Voor de natuur zijn alle grenzen onrechtmatig. Ze dienen slechts een deel, nooit het geheel. Er zijn vele territoriumgevoelige diersoorten. Ook zij dragen bij aan het grotere ecosysteem en zullen niet meer inpikken dan ze nodig hebben. Wij mensen doen dat helaas wel. We zijn het enige voortbrengsel van de natuur dat zich zo on-natuurlijk kan gedragen dat het meer neemt dan geeft, en andere wezens onnodig pijn doet, verdrukt, uitbuit, en zelfs uitroeit.

Ik geloof graag dat de meeste mensen deugen. Wat niet deugt is dat we al te gemakkelijk verhalen aannemen die ons boven het geheel plaatsen en ons het recht zouden geven in te sluiten wat we willen en buiten te sluiten wat we niet willen. De kracht van verhalen is immens, zowel ten kwade als ten goede. Ze kunnen het slechtste in ons oproepen en het beste. Ze kunnen scheiden en verbinden, verwonden en helen, vernielen en herstellen, veroordelen en vergeven. Ze kunnen haat en liefde voeden, genadeloze wreedheid en mateloze compassie.

Voor mij zijn retraites niet bedoeld om ons terug te trekken uit de wereld, maar juist om...

• bewuster aanwezig te zijn in de wereld;
• ons bewuster te worden van het dier in ons, de verhalenverteller in ons, de onderlinge verbondenheid met elkaar en de natuur, het grenzeloze ecosysteem waarin we leven;
• compassievolle antwoorden te ontdekken op de urgente vragen van deze tijd;
• geen levensbedreigende maar levensbevestigende verhalen te voeden, die het geheel dienen, over grenzen reiken, geen oorlog maar vrede brengen.

In de eilandretraites, georganiseerd door In Verbinding staan Mindfulness-Based Compassionate Living (MBCL) en het Interpersonal Mindfulness Program (IMP; mindful communiceren) centraal. Ook geschikt als voorbereiding voor mindfulness trainers die een Teacher Training beogen, zoals aangeboden door Centrum voor Mindfulness en Gentleminds, Instituut voor Mindfulness & Compassie. Klik hier voor de agenda.